Mahalia Jackson

MAHALIA JACKSON

(26.10.1911 – 27.01.1972)

Mahalia urodziła się w ubogiej rodzinie w Nowym Orleanie. Jej matka, praczka i służąca, zmarła, gdy Mahalia miała 5 lat. Ojciec był kaznodzieją baptystycznym, ale to dalsza, liczna rodzina ją wychowywała. Jej dziadkowie urodzili się niewolnikami i spędzili życie zbierając bawełnę w Luizjanie.

Od 4 roku życia Mahalia śpiewała w kościele. Bardzo wcześnie zaczęła przesiąkać klimatem nowoorleańskiej muzyki: szczególne znaczenie miał blues, rodzący się jazz i śpiew Bessie Smith oraz Ma Rainey.

W wieku 16 lat wyjechała do Chicago, by zostać tam pielęgniarką, jednak jej losy potoczyły się inaczej: otworzyła…salon piękności. Jednocześnie, coraz więcej śpiewała solowo w kościołach, na pogrzebach i innych ceremoniach. Znalazła się też w grupie The Johnson Brothers – jednym z pierwszych zawodowych zespołów gospel.

W roku 1937 dokonała pierwszych solowych nagrań. Przez 10 lat współpracowała z kompozytorem Thomasem Dorseyem. Wkrótce osiągnęła ogromną popularność. Singiel „Move On Up a Little Higher” sprzedał się w ponad dwumilionowym nakładzie.

Śpiewała na Newport Jazz Festiwal w 1958 r. i  dla prezydentów Dwighta D. Eisenhowera oraz Johna F. Kennedyego (na inauguracji tego drugiego).

Występowała w wielu znakomitych salach koncertowych, m.in. nowojorskiej Carnegie Hall, ale także w Europie, Afryce, Japonii i Indiach.

Mahalia Jackson by Carl van Vechten, US Library of Congress

Wspierała walkę polityczną mającą na celu zniesienie segregacji rasowej. To właśnie Mahalia Jackson zaśpiewała „I’ve Been Buked and I Been Scorned” do 200-tysięcznego tłumu zgromadzonego w Waszyngtonie przed słynnym przemówieniem doktora Martina Luthera Kinga w 1963r. Więcej, to ona zachęciła go, by opowiedział swój sen.

Współpracowała i przyjaźniła się m.in. z Dukem Ellingtonem, Louisem Armstrongiem oraz Percym Faith. Nagrywała dla wytwórni Decca, Apollo Records i Columbia Records.

W 1972 r. uhonorowano ją Nagrodą Grammy za całokształt, a w 1997 r. przyjęto w poczet sław Rock and Roll Hall of Fame and Museum, zaś rok później jej portret ozdobił znaczek pocztowy USA.

Zrewolucjonizowała muzykę gospel wprowadzając do niej bluesowe frazowanie i inne elementy z muzyki świeckiej, zwłaszcza jazzu.

Była inspiracją dla wielu śpiewaków, m.in. Little Richarda, Arethy Franklin, Etty James, Jamesa Clevelanda.

Głos Mahalii Jackson zaliczany jest do najbardziej wyjątkowych XX wieku. śpiewała z pasją i charyzmą – w sposób, który po dziś dzień uznawany jest za symbol i szczytowe osiągniecie muzyki gospel and spirituals.


Przykłady bardziej znanych utworów z repertuaru Mahalii Jackson:

„Move On Up a Little Higher”, „He’s Got the Whole World in His Hands”, „How I Got Over”, 'We Shall Overcome”, „There Will Be Peace In the Valley”, „Elijah Rock”, „Down by the Riverside”, „Come on Children, Let’s Sing”, „You’ll Never Walk Alone”, „His Eye is on the Sparrow”, „Amazing Grace”, „Jesus is With Me”, „When The Saints Go Marching In”, „Nobody Knows the Trouble I’ve Seen”, „Just a Closer Walk with Thee”, „Joshua Fit the Battle of Jericho”

Fotografie poniżej:

Mahalia Jackson śpiewająca do 27 tys. na Pielgrzymce Wolności,
Waszyngton, 17.05.1957,
foto: Carl van Vechten, archiwum Biblioteki Kongresu USA

oraz okładki płyt

 

Magda Piskorczyk w Hołdzie Mahalii Jackson: